Als boekhouder is het interessant om op de hoogte te zijn van de mantelzorgwoning regels, en ook als je geen boekhouder bent maar zelf je boekhouding doet, is het belangrijk om te weten wat de fiscale gevolgen van een mantelzorgwoning zijn als je voor een dierbare wilt zorgen. Daar komen echter flink wat regels bij kijken. In dit artikel vertellen we je hoe het zit met de mantelzorgwoning regels in 2023.
Mag je een mantelzorgwoning vergunningsvrij plaatsen?
Voorheen had je een omgevingsvergunning (bouwvergunning) nodig om een mantelzorgwoning op eigen terrein te plaatsen. Tegenwoordig is dit niet meer nodig. Wel moet je voldoen aan de regels van het Bouwbesluit. Niets geks, deze bevat algemene regels op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. Wanneer je een specialist in de armen neemt voor de bouw van de zorgwoning, dan kun je er normaal gezien vanuit gaan dat deze zich houdt aan de regels van het Bouwbesluit. Vraag dit na als je een mantelzorgwoning koopt.
Waar moet een mantelzorgwoning aan voldoen?
Een mantelzorgwoning mag maximaal 100 vierkante meter groot zijn, en daarbij mag alleen de begane grond gebruikt worden als leefruimte. Indien je groter wilt dien je hiervoor wel een vergunning bij de gemeente aan te vragen, en het is niet zeker dat je deze krijgt. Indien de zorgwoning minder dan 4 meter van de hoofdwoning afstaat, mag deze maximaal 5 meter hoog zijn en niet hoger dan de hoofdwoning. Verder dan 4 meter afstand geeft als regel dat de zorgwoning niet hoger mag zijn dan 3 meter.
Mantelzorgwoning kopen: wie betaalt?
Misschien heb je nog helemaal niet nagedacht over wie de mantelzorgwoning betaalt, maar toch is dit een belangrijke factor. De keuze hiervoor kan namelijk fiscale gevolgen hebben en die wil je liever vooraf weten. Stel dat (een van) je ouders bij jou in de tuin komen wonen. Dan lijkt het misschien logisch dat zij betalen. Hier zit echter een addertje onder het gras:
- Als je ouders de mantelzorgwoning betalen, dan kan de Belastingdienst dit zien als een schenking. De zorgwoning wordt immers op jouw grond geplaatst. Over deze ‘schenking’ moet je schenkbelasting betalen.
- Wil je toch dat de mantelzorgwoning betaald wordt door de niet-eigenaar van de grond (zoals je ouders), dan kun je de schenkbelasting voorkomen door opstalrecht of erfpachtrecht te regelen.
- Als eigenaar van de grond kun je ook zelf de zorgwoning betalen, eventueel middels een lening bij je ouders. Overigens telt de mantelzorgwoning niet mee in de WOZ-waarde, zodat je hiervoor geen extra gemeentelijke belastingen betaalt. De kosten voor een mantelzorgwoning zijn niet fiscaal aftrekbaar.
Let op, een mantelzorgwoning moet na overlijden van de zorgbehoevende onklaar worden gemaakt, wat betekent dat badkamer, toilet en keuken verwijderd moeten worden. Het gebouw kan blijven staan en bijvoorbeeld omgebouwd worden tot tuinhuis.
Mantelzorgwoning eigen huisnummer, slim of niet?
De gemeente is verplicht om een eigen huisnummer voor de zorgwoning te verschaffen als daarom gevraagd wordt. Dit heeft eigenlijk vooral voordelen als een van je ouders of jijzelf bepaalde uitkeringen ontvangen. Woon je immers met meerdere mensen onder een dak, dan kan het zijn dat die uitkeringen vervallen (zoals AOW en huurtoeslag). De keerzijde is dat bij het niet aanvragen van het huisnummer, er minder gemeentelijke belastingen zijn.
Veranderingen mantelzorgwoning regels 2024
De mantelzorgwoning regels 2022 zijn vergelijkbaar met het jaar 2023. Naar verwachting blijven de mantelzorgwoning regels in 2024 gelijk, maar wettelijke veranderingen kunnen altijd plaatsvinden. Dit artikel heeft als doel je transparante informatie te verschaffen, maar er kunnen geen rechten aan ontleend worden. Voor de actuele regels raden we je daarom aan om de website van de Rijksoverheid te raadplegen.
TIP: laat je informeren door een boekhouder
Zoals je leest zijn er een aantal keuzes om te maken als je een zorgwoning laat bouwen. Het advies is om navraag te doen bij een boekhouder op basis van je persoonlijke situatie. Zo kunnen bepaalde keuzes in de ene situatie wel voordeliger zijn, en in de andere niet. Laat een specialist in jullie cijfers duiken en advies uitbrengen, zodat je weet wat slim is op het gebied van financiering en dergelijke. Zo buig je de mantelzorg regels zo goed als mogelijk in je voordeel, en zijn de fiscale gevolgen zo klein mogelijk in je situatie.
