Heb je een werknemer in dienst waarvan je graag afscheid neemt, bijvoorbeeld wegens reorganisatie of simpelweg omdat je niet (meer) tevreden bent over zijn of haar prestaties? Zonder buitengewone omstandigheden kun je iemand met een vast contract niet zomaar ontslaan. Een vaststellingsovereenkomst (VSO) biedt vaak uitkomst. Dit is een contract waarin beide partijen met wederzijds goedvinden afscheid nemen van elkaar.
Wanneer en waarom VSO opstellen?
Een vaststellingsovereenkomst (VSO), ook wel beëindigingsovereenkomst of overeenkomst met wederzijds goedvinden genoemd, is een contract dat werkgever en werknemer tekenen om het ‘ontslag’ van werknemer in gang te zetten. Vaak wordt deze door werkgever geïnitieerd wanneer deze niet meer tevreden is over werknemer of wanneer de functie niet meer past binnen de huidige organisatie.
Het voordeel van een VSO is dat je er een (dure en langslepende) procedure mee kunt voorkomen. In de VSO stel je namelijk afspraken op over de uitwerktijd en de transitievergoeding waarmee je de werknemer een soort van uitkoopt.
De reden voor een werknemer om mee te gaan in een VSO is net als voor werkgever het voorkomen van een procedure, die vaak emotioneel zwaar is en ook geld en tijd kan kosten (akkoord gaan met de VSO is vaak aantrekkelijker). Daarnaast kan een vertrekkende werknemer met een VSO aanspraak maken op een WW-uitkering. Bovendien, al zou een werknemer tijdens een procedure kunnen aantonen dat ontslag niet terecht is, dan zal dat de samenwerking voor beide partijen niet ten goede komen.
Zelf vaststellingsovereenkomst opstellen
Wil je een vaststellingsovereenkomst voorleggen aan een werknemer, dan is het slim om beslagen ten ijs te komen. Zorg voor een goede conceptversie waarin je zowel de juridisch verplichte zaken opneemt, maar ook je eigen wensen. Onderhandelen met je werknemer kan later altijd nog.
Bij het opstellen van een overeenkomst hoef je het wiel zeker niet opnieuw uit te vinden óf een dure jurist in te schakelen die voor jou vanaf scratch een contract opstelt. Online zijn er genoeg aanbieders waar je een concept Vaststellingsovereenkomst kunt afnemen (bijvoorbeeld Voorbeeldcontract.nl voor €13 exc. btw), waarbij alles juridisch in orde is en waarin precies staat welke zaken je waar moet invullen, zoals naam, functie, bedragen en tijd.
De voordelen van een voorbeeldcontract:
- Juridisch in orde
- Voordelig in aanschaf
- Snel handelen, direct na aankoop beschikbaar en gemakkelijk zelf in te vullen
De hoogte van de transitievergoeding
Een van de belangrijkste punten in de VGO is de transitievergoeding. Werknemers zullen over het algemeen het onderste uit de kan proberen te halen, zeker wanneer ze het niet eens zijn met hun ontslag of dit niet aan zagen komen. Vaak wordt er in een VGO uitgegaan van de wettelijke transitievergoeding, maar in sommige gevallen kom je alleen tot een akkoord wanneer je een flink hoge vergoeding geeft.
Een andere optie is om samen met de werknemer te kijken naar een langere uitwerkperiode, zodat de werknemer vanuit dienstverband naar iets nieuws kan zoeken. Toch is dit voor de werkgever vaak niet ideaal, want je kunt je voorstellen dat (de meeste) werknemers op een andere manier met hun functie omspringen als ze weten dat ze ‘eruit worden gegooid’.
Zijn werkgever en werknemer tot een akkoord gekomen? Voor werkgever is het belangrijk om te realiseren dat werknemer nog veertien dagen bedenktijd heeft om af te zien van de overeenkomst.
Wat als werkgever en werknemer niet tot akkoord komen?
Kom je er samen niet uit? Vaak helpt het om de transitievergoeding te verhogen, want geld speelt bij velen een doorslaggevende rol. Bovendien zullen deze eenmalige kosten in veel gevallen niet opwegen tegen de rompslomp van een procedure.
Lukt het echt niet om tot een akkoord te komen? Je kunt als werkgever bij het UWV of de rechter toestemming vragen om iemand te ontslaan. Let op, de kans dat je hierin gelijk krijgt is relatief klein. Vaak heb je daar een hele goede reden voor nodig zoals dat het economisch slecht gaat of de werknemer langer dan twee jaar ziek is, disfunctioneren of een verstoorde arbeidsrelatie.
Ook werknemers kunnen overigens zelf een procedure starten, bijvoorbeeld als de werkgever juridisch onjuist heeft gehandeld. Wanneer de werkgever de afgesproken transitievergoeding of achterstallig salaris niet betaalt, dan is het tevens mogelijk een dagvaarding te doen. Ook een dagvaarding voorbeeld dat juridisch in orde is, kun je voor enkele tientallen euro’s online inkopen.
